درخواست افزایش حقوق یکی از حساسترین گفتگوهای کاری است که بسیاری از کارکنان از ترس شنیدن جواب منفی آن را به تعویق میاندازند. اما واقعیت این است که این موضوع نه یک مطالبه ساده، بلکه یک مذاکره حرفهای و مبتنی بر شواهد است. بهرهگیری از تجربه و راهنمایی تیم ساز شو میتواند به شما کمک کند این فرآیند را با اعتماد به نفس بیشتری طی کنید.
مدیریت صحیح این مکالمه میتواند فرصتهای مالی و شغلی جدیدی برایتان فراهم کند. زمانی که با آمادگی کامل وارد گفتگو میشوید، میتوانید درخواست خود را شفاف، مؤدبانه و مستند مطرح کنید. همچنین آشنایی با ساختار سیستم حقوق و پاداش در سازمان، دید بهتری برای مذاکره فراهم کرده و احتمال موفقیت شما را افزایش میدهد.
۱. باید ها و نباید های یک درخواست موفق
موفقیت در این مذاکره، بیش از هر چیز به آمادگی و نحوه ارائه درخواست شما بستگی دارد. کلید موفقیت این است که این گفتوگو را به یک بحث حرفهای تبدیل کنید، نه یک گفتگوی احساسی.
- بایدها:
- روی عملکردتان تمرکز کنید: درخواست خود را بر اساس ارزش و نتایجی که برای شرکت خلق کردهاید، بنا کنید. به هیچ عنوان بدون در اختیار داشتن یک ارزش افزوده به افزایش حقوق فکر نکنید.
- لحن حرفهای داشته باشید: در طول مکالمه آرام، مطمئن و مثبت باقی بمانید. تنش های رفتار و کلامی باعث می شود نه تنها افزایش حقوق نداشته باشید، بلکه حتی ممکن است کارفرما دید منفی ای نسبت به شما پیدا کند.
- آماده مذاکره باشید: انتظار نداشته باشید که اولین پیشنهاد شما فوراً پذیرفته شود. اما دلسرد نشوید و بدانید که شما تیر را رها کردید و این باعث می شود در ذهن کارفرما نقش ببندد.
- ارزش خود را مستند کنید: برای اثبات ارزشتان، یک “پرونده موفقیت” بسازید که شامل دستاوردها، پروژههای موفق و بازخوردهای مثبت از مدیران و همکاران است. باید کلاس کاری خود را به کارفرما نشان داده و استحقاق خود را برای دریافت حقوق بیشتر نشان دهید.
- زمانبندی هوشمندانه داشته باشید: زمان مناسب برای درخواست را پیدا کنید، بهخصوص زمانی که شرکت در وضعیت مالی خوبی قرار دارد یا شما یک موفقیت بزرگ کسب کردهاید.
- تمرین کنید: قبل از ملاقات، گفتوگو را تمرین کنید تا با اعتماد به نفس بیشتری در جلسه حاضر شوید.
- نبایدها:
- تهدید به ترک کار نکنید: تهدید به استعفا میتواند نتیجه عکس داشته باشد و به رابطه شما با مدیر آسیب بزند.
- از مسائل شخصی حرف نزنید: مشکلات مالی یا شخصی شما نباید مبنای درخواست افزایش حقوق قرار گیرد.
- مقایسه نکنید: از گفتن جملاتی مانند “فلان همکار حقوق بیشتری میگیرد” یا “حقوقم از بقیه کمتر است” جدا خودداری کنید. در نظر داشته باشید که در بسیاری از شرکت ها سیاست های شفافانه ای راجع به میزان حقوق افراد ندارند و اظهار بی اطلاعی بهترین کار است.
- عذرخواهی نکنید: درخواست افزایش حقوق یک گفت و گوی حرفهای است، نه یک کار شرمآور! به هیچ عنوان بابت درخواست خود عذرخواهی نکنید چرا که شما در ازای زمانی که برای کار میگذارید حق دارید درخواست حقوق، پاداش یا SFI دهید.
۲. پیش نیاز های حیاتی قبل از درخواست
قبل از اینکه برای درخواست افزایش حقوق اقدام کنید، باید خود را به مدارک و شواهد کافی مجهز کنید. این کار به شما قدرت مذاکره میدهد و درخواستتان را از یک خواستهی شخصی، به یک پیشنهاد مبتنی بر حقایق تبدیل میسازد. ما در تیم ساز شو همچنین به شما پیشنهاد می کنیم که حتما قبل از ارائه درخواست برای خود پلن دومی هم داشته باشید تا با دل قرص و اعتماد به نفس وارد مذاکره شوید
- آمادهسازی مستندات:
- فهرست دستاوردهای خود: لیستی از موفقیتها و نتایج ملموس خود در طول دوره کاریتان تهیه کنید. برای مثال، کاهش هزینهها، افزایش فروش، یا تکمیل پروژههای مهم در زمان مقرر.
- تحقیق در مورد حقوق بازار: در مورد حقوق دریافتی برای موقعیتهای مشابه در شرکتهای دیگر تحقیق کنید و یک محدوده حقوقی منطقی برای خود تعیین نمایید.
- ارزیابی شرح وظایف: بررسی کنید که آیا وظایف شما فراتر از شرح شغل اولیه شما رفته است یا خیر و این مسئولیتهای اضافی را مستند کنید.
- آمادهسازی یک طرح برای آینده: یک طرح برای آینده شغلی خود در شرکت آماده کنید و نشان دهید که چگونه میتوانید به رشد سازمان کمک کنید.
۳. زمان بندی هوشمندانه: چه موقع باید درخواست داد؟
زمانبندی، به اندازه محتوای درخواست شما اهمیت دارد. درخواست در زمان نامناسب میتواند شانس موفقیت شما را کاهش دهد و حتی تصویری غیرحرفهای از شما به نمایش بگذارد.
- بهترین زمان:
- بعد از یک موفقیت بزرگ: بهترین زمان، زمانی است که شما یک پروژه مهم را به پایان رساندهاید یا یک دستاورد بزرگ برای شرکت داشتهاید. در این شرایط، ارزش شما برای مدیرتان کاملاً ملموس است.
- در طول ارزیابی عملکرد سالانه: بسیاری از شرکتها در طول این جلسات، به مسائل مربوط به حقوق و دستمزد میپردازند. این فرصتی طبیعی برای مطرح کردن درخواست شماست.
- زمانی که شرکت در حال رشد است: وقتی شرکت در وضعیت مالی خوبی قرار دارد و رشد میکند، احتمال افزایش حقوق بالاتر است.
- بدترین زمان:
- زمانی که شرکت با بحران مالی روبروست: درخواست در چنین شرایطی میتواند غیرمنطقی به نظر برسد و برداشت خوبی از شما ایجاد نمیکند.
- بلافاصله بعد از استخدام: معمولاً باید حداقل ۶ ماه تا یک سال از استخدام شما گذشته باشد تا ارزش خود را به شرکت ثابت کرده باشید.
۴. آمادگی برای پاسخ های احتمالی مدیر
یک مذاکرهکننده موفق، برای تمام پاسخهای احتمالی آماده است. این بخش به شما کمک میکند تا با آمادگی ذهنی کامل، هوشمندانه با واکنشهای مدیرتان برخورد کنید و حتی یک پاسخ منفی را به فرصتی برای برنامهریزی در آینده تبدیل نمایید.
- اگر مدیر گفت “بودجه نداریم”:
- “با توجه به اینکه بودجه فعلاً محدود است، آیا امکان بررسی مجدد این موضوع در شش ماه آینده وجود دارد؟”
- “اگر افزایش حقوق در حال حاضر امکانپذیر نیست، آیا میتوانیم در مورد مزایای غیرمالی مانند شرکت در یک دوره آموزشی یا ساعت کاری منعطفتر صحبت کنیم؟”
- “اگرچه افزایش حقوق اولویت من است، اما آیا میتوانم مسئولیتهای بیشتری را به عهده بگیرم که در آینده نزدیک، افزایش حقوق را توجیه کند؟”
- “با توجه به شرایط، آیا امکان در نظر گرفتن یک پاداش عملکردی (Performance-based Bonus) در پایان سال مالی وجود دارد؟”
- “با توجه به محدودیت بودجه، لطفاً مرا در جریان معیارهایی که برای افزایش حقوق در نظر گرفته میشود قرار دهید تا بتوانم در مسیر درست حرکت کنم.”
- اگر مدیر گفت “الان زمان مناسبی نیست”:
- ” آیا امکان دارد در مورد یک زمان مشخص در آینده، مثلاً سه یا شش ماه دیگر، برای بررسی مجدد این موضوع صحبت کنیم؟”
- “آیا میتوانیم شاخصهای عملکردی مشخصی را تعیین کنیم که با رسیدن به آنها، افزایش حقوق در نظر گرفته شود؟”
- “مایلم مطمئن شوم که در مسیر درستی برای موفقیت در این شرکت هستم. چه کاری میتوانم انجام دهم تا درخواست من در زمان مناسبتری مطرح شود؟”
- “با توجه به شرایط، من بر روی بهبود عملکرد خود تمرکز میکنم. آیا امکان ملاقاتی کوتاه در چند ماه آینده برای مرور عملکرد و برنامهریزی برای آینده شغلیام وجود دارد؟”
- “من به همکاری با تیم و کمک به اهداف سازمان متعهد هستم و امیدوارم در آینده نزدیک بتوانم در این مورد دوباره صحبت کنم.”
- اگر مدیر گفت “حقوق شما در محدوده بازار برای این نقش قرار دارد.”
- پاسخ هوشمندانه: “همانطور که قبلاً هم گفتم، من مسئولیت هایی فراتر از شرح شغل اولیه خود را بر عهده گرفتهام. آیا میتوانیم در مورد حقوقی که متناسب با این مسئولیتهای جدید باشد، صحبت کنیم؟”
- اگر مدیر گفت “ما یک سیستم حقوقی مبتنی بر عملکرد داریم که سالانه بازبینی میشود.”
- پاسخ هوشمندانه: “هدف من از این جلسه، صرفاً این بود که مطمئن شوم عملکرد و دستاوردهای من در طول سال در این ارزیابی لحاظ خواهد شد. آیا امکان دارد شاخص هایی را مشخص کنیم تا برای ارزیابی سالانه آماده باشم؟”
- اگر مدیر گفت “من میدانم که سخت کار میکنی، اما همه در همین وضعیت هستند.”
- پاسخ هوشمندانه: “من به ارزش کار تیمی باور دارم، اما دستاورد های خاصی که برای شرکت داشتم، مانند [مثال مشخصی از دستاوردتان را ذکر کنید]، ارزش من را فراتر از انتظارات اولیه قرار میدهد. آیا میتوانیم در مورد این دستاوردها و تأثیرشان بر حقوق صحبت کنیم؟”
- اگر مدیر گفت “باید با منابع انسانی صحبت کنم و ببینم چه چیزی ممکن است.”
- پاسخ هوشمندانه: “آیا میتوانم یک مستند کوتاه از دستاوردهایم برای شما ارسال کنم تا در گفتوگو با HR از آن استفاده کنید؟”
- اگر مدیر گفت “شما به تازگی یک افزایش حقوق دریافت کردهاید.”
- پاسخ هوشمندانه: ” از آن زمان، مسئولیتهای من به شکل قابلتوجهی افزایش یافته و مهارتهای جدیدی را کسب کردهام. به همین دلیل، فکر میکنم زمان مناسبی برای ارزیابی مجدد حقوقم فرا رسیده است.”
۵. برنامهریزی برای آینده
حتی اگر در مذاکره فعلی به نتیجه دلخواه نرسیدید، این پایان کار نیست. یک مذاکره موفق، حتی در صورت عدم افزایش حقوق، میتواند به یک برنامه روشن برای آینده منجر شود.
- ایجاد “برنامه افزایش حقوق” با مدیر:
- با همکاری مدیر خود، اهداف و انتظارات مشخصی را برای دوره بعدی تعیین کنید.
- این اهداف را به صورت مکتوب داشته باشید تا هم شما و هم مدیرتان، تعهدات خود را بدانید.
- تعیین شاخصهای عملکرد برای افزایش حقوق بعدی:
- با شفافیت در مورد معیارهای ارزیابی، میتوانید عملکرد خود را به صورت هدفمند بهبود بخشید و برای افزایش حقوق در آینده، مدارک قویتری داشته باشید.
آمارها و حقایقی در مورد درخواست افزایش حقوق
- بر اساس یک نظرسنجی از وبسایت Glassdoor در سال ۲۰۲۳ [منبع]
- ۸۱٪ از کارمندان معتقدند که در صورت آمادگی مناسب، میتوانند حقوق بیشتری دریافت کنند.
- تنها ۳۸٪ از کارمندان حداقل یک بار در طول کار خود درخواست افزایش حقوق دادهاند.
- ۶۸٪ از مدیران معتقدند که آماده هستند در مورد افزایش حقوق مذاکره کنند.
- ۴۴٪ از کارمندانی که در مورد حقوق مذاکره کردند، توانستند حقوق بیشتری دریافت کنند. (این بدین معناست که با درخواست و صحبت کردن می توانید شانس خود را افزایش دهید)
- میانگین افزایش حقوقی که با مذاکره به دست آمده، حدود ۶٪ بیشتر از حقوق قبلی بوده است.
نکات مهم و پایانی
به یاد داشته باشید افزایش حقوق با باج گیری از کارفرما بسیار متفاوت است و حتی اگر قرار باشد حقوقتان افزایش پیدا کند، باید این مقدار منصفانه باشد و همچنان انگیزه شما را نیز حفظ کند به عنوان مثال اگر امسال حدود 20 میلیون تومان برای شغل طراحی وبسایت درامد دارید، در صورتی که میخواهید درخواست افزایش حقوق دهید، به خاطر داشته باشید که این مقدار نباید بیشتر از 15 درصد باشد.
تنها در صورتی می توانید مقدار بالاتری را درخواست دهید که شرح وظایف شما تغییر کرده باشد.
معمولا در شرکت های کوچک و یا استارتاپی، با توجه به اینکه از نظر مالی تحت فشار هستند، عموما درخواست های افزایش حقوق با موفقیت چندانی همراه نیستند در نتیجه انتظار برای تغییر و تحول داشتن شاید بی معنا باشد.
و در نهایت، این توصیه از فاطمه عبداله زاده را جدی بگیرید که اگر در طول یک سال تا به حال با مدیریت و کارفرما رفتار دوستانه ای نداشته اید، شاید راه سخت تری را در پیش داشته باشید چرا که مهارت سخنوری و سایر مهارت های نرم در محیط های کاری از بزرگترین مزایای هر کارمند محسوب می شوند.