یک استخدام نادرست، یکی از گران ترین اشتباهاتی است که یک شرکت میتواند مرتکب شود. در نگاه اول، شاید تنها به حقوقی فکر کنیم که به آن فرد پرداخت شده، اما واقعیت این است که هزینههای یک استخدام بد، بسیار فراتر از آن است و میتواند به شکلهای مختلفی به سازمان آسیب بزند. این هزینهها میتواند مستقیماً بر روی سودآوری تأثیر بگذارد، روحیه کارکنان را تضعیف کند و حتی به اعتبار برند کارفرمایی شما لطمه بزند. برای جلوگیری از این هزینهها، میتوانید از خدمات استخدام نیرو و هد هانتینگ ما در تیم ساز شو استفاده کنید.
۱. هزینه های مالی مستقیم
این ها هزینه هایی هستند که به صورت مستقیم و در قالب اعداد و ارقام قابل مشاهده اند و به سادگی میتوان آن ها را محاسبه کرد.
- هزینه های جذب و استخدام: این هزینهها شامل هزینه آگهی های شغلی در وبسایت های مانند جاب ویژن و جابینجا، هزینه های مصاحبه مانند پذیرایی، هزینه تکمیل مدارک و یا هزینه همکاری با شرکت های کاریابی استخدام نیرو کار یا هد هانتر ها (Headhunter) میشود.
- هزینه های آموزشی: این هزینهها شامل هزینه آموزش اولیه و Onboarding کارمند جدید، و همچنین هزینه هایی است که برای آموزش های تخصصی و دورههای توسعه فردی آن فرد صرف شده است که البته این مقدار با توجه به نوع شغل متغیر است.
- هزینه های خروج: این هزینه ها شامل هزینه های مربوط به فرآیند اخراج یا فسخ قرارداد و در صورت نیاز، پرداخت مزایای پایان خدمت میشود. گاهی نیز هزینه ها شامل خسارات پنهان نیز می شوند که از خود کارمند قابل دریافت نیستند. امار رسمی ای در ایران وجود ندارد اما بر اساس آمار وزارت کار آمریکا، هزینه یک استخدام نادرست حداقل ۳۰ درصد حقوق سال اول کارمند است.
- سایر هزینه ها: هزینه های دیگری مانند هزینه بیمه و مالیات ها نیز شامل حال شرکت می شود در حالی که ممکن است کارمند بازدهی ای برای شرکت نداشته باشد.
هزینه های مستقیم بر اساس آمار های جهانی:
هزینه متوسط یک استخدام بد در ایالات متحده، میتواند بین ۱.۵ تا ۲ برابر حقوق سالانه آن فرد باشد.
هزینه برای نقشهای مدیریتی میتواند تا ۲ برابر بیشتر از حقوق سالانه او باشد.
میزان تأثیر بر سودآوری یک استخدام بد میتواند تا ۹۰ روز روی عملکرد تیمها تأثیر منفی بگذارد.
۲. هزینه های پنهان و غیر مستقیم استخدام نادرست
این هزینه ها به سادگی قابل اندازهگیری نیستند، اما مدیران ارشد مالی آن ها را از ضرر های مالی نیز مهمتر میدانند. این آسیبها میتوانند تأثیر مخرب تری بر سازمان داشته باشند.
- کاهش بهرهوری: یک کارمند ناکارآمد بار کاری خود را انجام نمیدهد. این کاهش بهره وری شامل زمانی میشود که صرف مدیریت یا اصلاح اشتباهات کارمند جدید شده است. همچنین، کارکنان خوب برای جبران کم کاری او دچار فرسودگی و کاهش روحیه میشوند. به عنوان مثال اگر فردی صرفا بر اساس پارتی و واسطه گری استخدام شده باشد و از علم، دانش و تجربه در زمینه کاری خود برخوردار نباشد، علاوه بر به مشکل خوردن کل پروسه کار، همکاران وی باید مسئولیت های وی را برگردن بگیرند و این مسئله باعث ایجاد تعارض بین کارمندان می شود و در روحیه سایر کارمندان نیز تاثیر خواهد گذاشت.
- اتلاف زمان مدیران: این بخش مربوط به زمان و انرژی مدیران برای بررسی عملکرد ضعیف، ارائه بازخورد منفی و مدیریت بحران های ناشی از آن است. گاهی اوقات، مدیران به اشتباه مشکلات ناشی از یک کارمند را با مشکلات فرآیندی یا محصولی اشتباه میگیرند و زمان و هزینه ارزشمندی را برای حل مشکل اشتباه صرف میکنند. گاهی نیز ممکن است که این اشتباهات با تاخیر و فاصله زمانی مشخص شوند و برای جبران آنها دیر باشد و یا جبران آنها سخت و زمان بر باشد.
- آسیب به روابط با مشتریان: یک کارمند ناکارآمد میتواند با خدمات ضعیف به مشتریان، به شهرت و اعتبار شرکت آسیب بزند. به عنوان مثال در پروژه معماری و ساخت و ساز در صورتی که نقشه کشی یک ساختمان از مشکلاتی برخوردار باشد و به موقع آن تشخیص داده نشود، در هنگام ساخت هزینه های غیر قابل باوری به کارفرما و شرکت وارد خواهد شد.
این موارد تنها قسمتی از هزینه های پنهان و غیر مستقیم یک استخدام نادرست هستند و به مراتب بسیار سنگین تر از هزینه های مستقیم خواهند بود.
۳. هزینه های مربوط به تیم و فرهنگ سازمانی: لطمه به روحیه جمعی
این بخش از هزینهها اغلب نادیده گرفته میشود، اما میتواند بیشترین آسیب را به یک سازمان بزند. یک استخدام نادرست میتواند روحیه جمعی را تضعیف کند و فرهنگ سازمانی را مسموم سازد. برای پیشگیری از این آسیبها، استفاده از خدمات تیمسازی دکتر فاطمه عبداله زاده میتواند بسیار مؤثر باشد.
- تضعیف روحیه تیمی: یک کارمند ناکارآمد مانند یک «سیب فاسد» در میان تیم است. او میتواند باعث کاهش انگیزه و روحیه دیگر اعضای تیم شود و بیانگیزگی را همچون یک ویروس منتقل کند. این ویژگی منفی کارمند اگر همراه با ویژگی مثبتی همچون مهارت های نرم قوی کارمند باشد، این آسیب چند برابر می شود و حتی ممکن است کارمندان دیگر خود را نیز از دست بدهید.
- افزایش بار کاری: اعضای تیم ممکن است مجبور به جبران عملکرد ضعیف کارمند ناکارآمد شوند. این امر فشار کاری و نارضایتی را افزایش میدهد و باعث «فرسودگی شغلی» در میان کارکنان خوب میشود. کارمندی که به تازگی استخدام می شود باید بار کاری شرکت را کمتر کند تا در صورت دریافت پروژه های بیشتر، فشار کمتری به نیرو های کار قبلی وارد شود ولی با ناکارآمدی این کارمند تازه، دور از ذهن نیست اگر سایر کارمندان نیاز باشد پروژه های بیشتری را مدیریت کنند و حتی خطا های پرسنل ناکارآمد را جبران کنند.
- آسیب به فرهنگ سازمانی: یک کارمند با رفتار نامناسب میتواند به فرهنگ سازمانی مثبت لطمه بزند و باعث شود عادات بد در تیم رواج پیدا کند. این اثر مخرب حتی پس از خروج آن کارمند نیز میتواند باقی بماند. همچنین اگر مدیران به سرعت با یک استخدام نادرست برخورد نکنند، حس بیعدالتی در بین کارکنان به وجود میآید.
۵. گام کلیدی برای استخدام های موفق
همانطور که در مقاله فوربز در رابطه با هزینه های استخدام ناموفق ذکر شده، استخدام میتواند مانند یک قمار پرمخاطره باشد. اما با رعایت چند اصل کلیدی، میتوانید شانس خود را برای یک استخدام موفق افزایش دهید.
- به غریزه خود اعتماد کنید: اگر در فرآیند مصاحبه، «نشانه های قرمز» و حس درونی خوبی ندارید، به آن توجه کنید. این احساسات اغلب بیدلیل نیستند و میتوانند از یک اشتباه پر هزینه جلوگیری کنند.
- مراجع معرفیشده را بررسی کنید: غریزه قدرتمند است، اما نمیتواند گذشته یک کاندیدا را به شما بگوید. همیشه با مراجع معرفیشده تماس بگیرید تا بینشهای جدیدی به دست آورید و از خطاهای پرهزینه جلوگیری کنید. البته در نظر داشته باشید که معرف ها همیشه حقیقی نیستند و ممکن است که آشنایان خود کارجو باشند در نتیجه مطمئن شوید که با شرکت هایی که در آنها سابقه همکاری دارد تماس حاصل میکنید.
- از دیدگاه خارجی استفاده کنید: برای استخدام در نقش های مهم، از دیدگاه یک فرد خارجی مانند یک مشاور با تجربه یا یک کارمند از بخش دیگر استفاده کنید. این کار به شما کمک میکند تا با یک نگاه بی طرفانه، کاندید ها را ارزیابی کنید.
- قبل از استخدام کامل، یک دوره آزمایشی در نظر بگیرید: فرآیند مصاحبه را به گونهای طراحی کنید که نماینده واقعی چالش های شغل باشد. حتی میتوانید یک دوره آزمایشی کوتاه در نظر بگیرید تا هر دو طرف از تناسب شغلی اطمینان حاصل کنند. البته این دوره آزمایشی باید کوتاه مدت باشد و نباید از موقعیت کارجو ها سو استفاده کرد. بسیاری از شرکت ها و مشاغل هستند که از این واژه “دوره آزمایشی” سوء استفاده کرده و برای مدت طولانی از نیروی کار به صورت رایگان کار می کشند. تجربه ثابت کرده است که معایب انجام چنین کاری بسیارند و نه تنها به برند آسیب می رسانند بلکه باعث از دست رفتن نیرو های مفید و کاربلد نیز میشوند.
- انتظارات را شفاف تعیین کنید و سریعاً اقدام کنید: برای کارمندان جدید، اهداف و مسئولیت ها را به صورت کاملاً واضح و با استفاده از OKR ها (Objectives and Key Results) تعیین کنید. اگر انتظارات برآورده نشد، در اقدام برای اخراج سریع عمل کنید تا آسیب بیشتری به سازمان وارد نشود.
جمع بندی نهایی
حقیقت این است که هر مدیری ممکن است در طول زندگی حرفهای خود یک استخدام نادرست داشته باشد. اما وقتی استخدام را با دقت یک تصمیم حیاتی و سرنوشتساز در نظر میگیرید، میتوانید شانس موفقیت خود را به طرز چشمگیری افزایش دهید. با دقت استخدام کنید و در صورت لزوم، سریعاً تصمیم بگیرید تا متحمل هزینه های گزاف نشوید.